Girječállit rávvejit – Författarna tipsar
Mat leat girječálliid buoremus rávvagat dutnje gii háliidat čállit? Nuorat leat ovttasbargan Tjállegådijn ja sihtan moadde áigeguovdilis čálli buktit sin buoremus rávvagiid.
Juvvá Pittja
Almmuhii vuosttas girjji 2018:s, diktagirji Duođain in dieđe, lea vuoitán estrádapoesiija bálkkašumi ja lea dál čállime ođđa diktagirjji.
Ale hilggo dan maid čálát. Divtte teavstta šaddat beroškeahttá got dat orru dehe man fáddá leat gieđahallame – ja go leat geargan, máhca dasa ja geahča maid leat čállán. Dat lea du hálddus maid don háliidat earát galget lohkat, muhto it galgga goasge čiehkat dehe it duosttat ovdanbuktit dan alddát.
Ale vuordde ahte vuosttas čálus lea dat buoremus maid aginis leat buvttadan – sáhtát šaddat čállit teavstta ođđasit 5-10 gearddi, máŋga vahku bottuin, ovdal šaddá nu go don ledjet áigon. Go it šat oainne teavstta mainna leat bargame, dehe got dan sáhtálii buoridit – rája dan, ja de máhca dasa ođđa čalmmiiguin muhtin áiggi maŋŋil.
Go dus lea teaksta mainna leat duhtivaš, de álggát dan bassat ráidnaseamos hápmái. Sihko dan mii lea liiggálaš, dehe čilge dan nu mottiin ja deaivilis sániin/čilgehusain go sáhtát. Láven jurddašit matemáhtalaš proseassa gos galggat gávdnat juohkima unnimus oktasaš namuheaddji – dadjat dan maid háliidat, nu mottiin sániin go vejolaš čielgaseamos hámiin.
Moa Backe Åstot
Lea vuoitán earret iežá Ruoŧarádio čállinbálkkašumi. Almmuha iežas vuosttas girjji 2021 Rabén & Sjögren lágádusas.
Don galggat čállit dan maid ieš háliidivččet lohkat ja galggat čállit du iežat dihte, vaikko niehku soaitá leahkit ahte soames lágádus almmuha du girjji vai leat juo girjji almmuhan.
Go mon čállen soahpamuša iežan lágádusain de álgen hirbmosit jurddašallat mu boahtte girjji birra ja man birra GALGGALIN čállit. Dat ráddjii mu hui olu.
Háliidan muittuhit iežan ja du nai čállit muitalusa maid sávat gávdnošii, ii dan maid don jáhkát lea bivnnut dehe jáhkát ahte iežát háliidit lohkat. Go čálát juoga mas lea mearkkašupmi dutnje de dat šaddá gait buoremus.
Ann-Helén Laestadius
Augustbálkkašupmevuoiti gii boahtte jagi almmuha iežas vuosttas rávesolbmogirjji Stöld Romanus & Selling lágádusas.
Okta mu girječállirávvagiin lea vuolgit vázzit. Dávjá geavvá hui olu go lea vázzime. Jurdagat, ideat, inspirašuvdna. Munnje láve doaibmat gait buoremusat go lean ruovttus Sohpparis ja Lávnnjiteanu lahka. Go leat vázzime de sáhtát maid jurddašit dihto oasi dehe soames idea mii dus lea – ja geahččaladdat daid. Jurddašala dialoga veahá ja geahččal sierralágan dialogaid. Ja de galggalii dieđusge mobiila álot leahkit mielde nu ahte sáhtát báddet go huobmát juoga maid háliidat bidjat mánusii.
Go ollet ruoktot čále kapihttala dehe soames siiddu ja de loga jitnosit. Jitnositlohkan álot váikkuha dasa makkár manus šaddá.
Ja divtte mánusa nai orrut, moadde beaivvi, vahku, dehe dego mon lean dahkan dál – moadde mánu. De lohká dan oalát iežá čalmmiiguin.
Elin Marakatt
Almmuhii iežas vuosttas girjji 2020:s nuoraidgirji Sáve Sápmi ja lea dál čállime mánáidgirjji.
Mus leat moadde tipsa maid sáhtát jurddašit jus háliidat čállit. Vuosttas lea beroštit. Čále ášši mas duođain beroštat, de šaddá álkibu čállit ja šaddá olu somábu čállit.
Nubbi tipsa lea báiki. Čále dakkár báikki birra mii lea oahpis. Dat lea álki čilget ja don dovddat luonddu. Ja de doppe gávdnojit buorit muitalusat ja váldoolbmot.
Goalmmát tipsa lea áigi. Váldde duohtan du čállima ja bija áiggi du čállimii! Jáddet visot tv, mobiillaid. Ja de go leat čállán vehá de lea hui buorre jus čálihat báhporiidda ja de logat ja de oainnát maid galgá rievdadit.
Annica Wennström
Románačálli gii nai lea čállán olu girjjiid mánáide ja nuoraide. Tjállegoahte boahttevaš girječálliid čállinbesiid bivnnuhis čállinoahpaheaddji.
Gávnnat manin du muitalus álgá justa das gos álgá, go álggos gávdno loahppa. Hutkka moadde guovddáš dáhpáhusa go dat šaddet mohtorin tekstii mii doalvu dan ovddusguvlui ja du girječállin maid.
Hutkka maid moadde jorggáldaga ja earenoamážit – čále ja návddaš. Dalle šaddá gait buoremus. Jus lea čállima álggaheamis sáhttá gávdnat olu vástádusaid čállinrávnnjiin. Dalle mielavuolli bargá ja de ii leat sensuvra. Ale beroš riektačállimis, čále beare!
Elin Anna Labba
Almmuhii vuosttas girjji dán jagi álggos, Herrarna satte oss hit. Bargá muđui Tjállegoaden.
Láven lohkat teavstta seammás go váccán ja dovdat teavstta gorudis. Gamus dovddat mii lea buorre ritma.
Sihko, sihko, sihko. Mus lei oahpaheaddji gii logai ahte teavsttas álot liigu sihkkut goalmmádasa ilmmá ahte teaksta šaddá heajut. Mon jáhkán dat lea duohta. Go lea sihkkun olu, de sáhttá lasihit das gos bávččaga dehe dovdo. Dalle gávdná teavsttas mii čuohcá ja oaidná mii lea dehálaš ja mii ii leat.
Ale divtte ruoŧagiela báidnit teavstta. Lea várra ahte nu geavvá, maid sidjiide geain lea sámegiella eatnigiellan, go mii leat nu hárjánan čállit ruoŧagillii. Ja vaikko čálát ruoŧagillii sáhtát gávdnat dajahusaid vai jiena sámegielas maid sáhtát bidjat ruoŧagiel tekstii. Sámegiella lea hirbmat poehtalaš ja jus dan anát vuođđun de gávnnat maid ritma tekstii mii gullá báikái vai olbmuide geaid birra čálát.